ប្រទេសកម្ពុជាមានប្រពៃណីជាង ៧០០ឆ្នាំមកហើយក្នុងការដាំដុះម្រេច ដែលជាអត្ថប្រយោជន៍ពីធម្មជាតិមិនអាចរំលងបាន។ ម្រេចខ្មៅ (Piper nigrum) គឺជារុក្ខជាតិវល្លិ៍ ជាទូទៅគេសម្ងួតផ្លែវាដើម្បីប្រើប្រាស់ជាគ្រឿងទេស និងគ្រឿងបន្ថែមរសជាតិ។ គេបានប្រើប្រាស់ម្រេចតាំងពីសម័យបុរាណសម្រាប់ឱជារសរបស់វា និងធ្វើជាឱសថ ហើយគឺជាគ្រឿងទេស ដែលបានធ្វើពាណិជ្ជកម្មច្រើនបំផុតនៅលើពិភពលោក។
ប្រទេសកម្ពុជាមានធាតុអាកាស និងលក្ខខណ្ឌដីយ៉ាងល្អប្រសើរសម្រាប់ម្រេច គេបានដាំដុះវាតាំងពីដើមសតវត្សទី១៣មកម្ល៉េះ ជាពិសេសនៅកំឡុងសម័យអាណានិគមបារាំង ដែលគេបានហៅថា “ម្រេចកំពត” (ពីខេត្តកំពត) ដោយបានបង្កើតនូវកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្បីពីរសជាតិពិសេសរបស់វា។ ផលិតកម្មជាអតិផលចាប់ផ្តើមនៅដើមសតវត្សទី ២០ ដែលមានសក្តានុពលខ្ពស់បំផុតនៃផលិតកម្ម និងការនាំចេញម្រេចអាចមានរហូតដល់ទៅ ៨.០០០ តោន ក្នុងមួយឆ្នាំ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការអនុវត្តផលិតកម្មម្រេចនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានដល់ចំណុចបញ្ចប់នៅកំឡុងរបបខ្មែរក្រហម។ ផលិតកម្មម្រេចទើបតែចាប់ផ្តើមបង្កើតឲ្យមានឡើងវិញបន្តិចម្តងៗ បន្ទាប់ពីទស្សវត្សឆ្នាំ ១៩៩០។នេះបើយោងតាមក្រសួងកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ។
បច្ចុប្បន្ន វិស័យម្រេចមានសក្តានុពលសម្រាប់បង្កើនការនាំចេញ និងតម្លៃបន្ថែម។ ម្រេចជាផ្នែកមួយនៃវិស័យ “បន្លែ និងផ្លែឈើ” ដែលជាវិស័យមួយក្នុងចំណោមវិស័យមានសក្តានុពលទាំង១៩ ដែលបានកំណត់ក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រសមាហរណកម្មពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា (ឆ្នាំ២០០៧)។ ម្រេចក៏ជាផលិតផលស្ថិតក្នុង “ផលិតផលសំខាន់ទាំងដប់” ផងដែរ ក្នុងខេត្តចំនួនប្រាំរួមមាន៖ ខេត្តកំពង់ចាម កំពត កែប ក្រចេះ និងខេត្តព្រះសីហនុ។
បើយោងតាមតួលេខ ដែលទទួលបានពីសមាគមម្រេចកំពតបានឱ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល១០ខែ ឆ្នាំ ២០២២កន្លងមកនេះ ការនាំចេញម្រេចកំពតទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិបានបរិមាណប្រមាណជា ៦៥ តោនប៉ុណ្ណោះ។ហើយទីផ្សារនាំចេញម្រេចកំពតធំជាងគេគឺ ការនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុប និងទីផ្សារនៅបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីមួយចំនួនដូចជា កូរ៉េខាងត្បូង ជប៉ុន និងកោះតៃវ៉ាន់ជាដើម។ហើយតម្លៃម្រេចកំពត គឺមិនមានការប្រែប្រួលនោះទេ គឺម្រេចខ្មៅនៅតែមានតម្លៃ ១៥ ដុល្លារ ក្នុង១គីឡូក្រាម រីឯម្រេចក្រហមមានតម្លៃ ២៥ ដុល្លារ ក្នុង១គីឡូក្រាម និងម្រេចសវិញ មានតម្លៃ ២៨ ដុល្លារ ក្នុង១គីឡូក្រាម។
បើតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទបានឱ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល១០ខែឆ្នាំ២០២២ កម្ពុជាសម្រេចបានការនាំចេញម្រេចទូទៅ ទៅកានន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ សរុបជារួមបានជាង ៧៧០០តោន ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ ថយចុះជាង ៧០% ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០២១ ហើយក្នុងនោះ វៀតណាម គឺជាប្រទេស បញ្ជាទិញម្រេចពីកម្ពុជាច្រើនជាងគេបំផុត៕
ដោយ៖ សំណាង
