ឯកអគ្គរដ្ឋទូតហ្វីលីពីនប្រចាំនៅសហរដ្ឋអាមេរិកបានព្រមានថា សមុទ្រចិនខាងត្បូងគឺជាកន្លែងប្រឈមមុខដាក់គ្នា ដែលអាចនឹងបង្កឱ្យមានសង្គ្រាមលោកផ្ទុះឡើង ដែលមិនមែនជាសង្គ្រាមនៅតៃវ៉ាននោះទេ។ លោក Jose Manuel Romualdez ត្រូវបានដកស្រង់ដោយ Nikkei Asia ថា ជម្លោះតូចតាចរវាងនាវាហ្វីលីពីន និងនាវាចិន នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង អាចបង្កឱ្យមានជម្លោះដ៏ធំនៅពេលណាមួយក៏បាន។ របាយការណ៍ដដែលបានកត់សម្គាល់ថា ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន Ferdinand Marcos Jr. បានជួបជាមួយមេដឹកនាំចិន Xi Jinping នៅសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីប៉ុន្មានសប្តាហ៍មុន ដើម្បីដោះស្រាយភាពតានតឹងនៅក្នុងដែនទឹកសំខាន់ៗនៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ លោក Romualdez បានបង្ហាញថា លោក Marcos បានបង្ហាញពីឆន្ទៈក្នុងការនិយាយនៅអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំ ប៉ុន្តែលោក Xi ហាក់ដូចជាមិនចាប់អារម្មណ៍។
លោកបានព័ណ៌នាអំពីស្ថានភាពនេះថា ជាការខកចិត្ត។ បើតាមឯកអគ្គរដ្ឋទូត លោក Xi មិនបាននិយាយអ្វីទេ ហើយគ្រាន់តែនិយាយថា ពួកគេនឹងអនុញ្ញាតឱ្យមន្ត្រីការពារជាតិ និងមន្ត្រីការទូតរបស់ពួកគេពិភាក្សាអំពីបញ្ហានេះ។ របាយការណ៍នេះបានចង្អុលបង្ហាញថា ប្រទេសចិនបានទាមទារសិទ្ធិជាប្រវត្តិសាស្ត្រស្ទើរតែទាំងអស់នៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង ហើយបដិសេធការទាមទារដែនសមុទ្ររបស់ហ្វីលីពីន។
រដ្ឋាភិបាលចិនបានបដិសេធចំពោះសេចក្តីសម្រេចឆ្នាំ ២០១៦ របស់តុលាការអាជ្ញាកណ្តាលអចិន្ត្រៃយ៍ក្នុងទីក្រុងឡាអេ ដែលបានបដិសេធការអះអាងជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ទីក្រុងប៉េកាំង។ លោក Romualdez បានអំពាវនាវឱ្យមានវិធានការពហុភាគី ដើម្បីទប់ទល់នឹងសកម្មភាពបង្ខិតបង្ខំរបស់ចិន រួមទាំងបេសកកម្មរួមនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងផងដែរ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “វិធីតែមួយគត់ដើម្បីធ្វើដូច្នេះ គឺត្រូវឲ្យប្រទេសពហុភាគីបង្ហាញកម្លាំង”។
រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិហ្វីលីពីន លោក Gilbert Teodoro បានប្រាប់កាសែតកាលពីខែវិច្ឆិកាថា ប្រទេសជប៉ុន នូវែលសេឡង់ ចក្រភពអង់គ្លេស កាណាដា និងបារាំង គឺជាប្រទេសបេក្ខភាពដែលចូលរួមក្នុងបេសកកម្មពហុភាគីនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ហ្វីលីពីនអនុញ្ញាតឲ្យយោធាអាមេរិកចូលទៅកាន់ទីតាំងចំនួន ៩ នៅក្នុងដែនកោះរបស់ខ្លួន។ គោលបំណងគឺមិនត្រឹមតែអនុញ្ញាតឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកផ្តល់ជំនួយសង្គ្រោះគ្រោះមហន្តរាយ និងជំនួយមនុស្សធម៌យ៉ាងឆាប់រហ័សប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងមានប្រតិកម្មយ៉ាងឆាប់រហ័សចំពោះគ្រោះអាសន្ននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ផងដែរ៕
